Przewodnik Prawny EY Law 2024: Praktycznie o prawie
Prawo a sztuczna inteligencja - Trendy w prawie korporacyjnym - Fundacja rodzinna - ESG - Zielone najmy - Restrukturyzacje
Moc wiążąca zielonych klauzul
Na polskim rynku nieruchomości zielona umowa najmu nie jest jeszcze obligatoryjna. Ale zgoda na jej zawarcie ma charakter umowy dżentelmeńskiej pomiędzy najemcą a wynajmującym i posiada moc sprawczą. W zależności od rodzaju użytych klauzul strony mogą usankcjonować przestrzeganie zrównoważonego wykorzystywania nieruchomości. W zależności od mocy wiążącej istnieją dwa rodzaje zielonych klauzul – light green clauses oraz dark green clauses. Light green clauses co do zasady są jedynie deklaracją stron o chęci stosowania zielonych postanowień, a ich niewykonywanie nie wiąże się z sankcjami. Natomiast dark green clauses są traktowane jako zobowiązanie stron do realizacji konkretnych obowiązków i obarczone np. ryzykiem kar umownych w przypadku ich niezrealizowania.
Kiedy wprowadzić do umowy zielone klauzule?
W praktyce zielone klauzule można wprowadzić na etapie zarówno budowy czy zagospodarowania terenu, jak i utrzymania nieruchomości i zarządzania nią. W pierwszym przypadku może to być np. zapewnienie odpowiedniej certyfikacji budynku, zgodnej z wymaganiami najemcy, bądź wyposażenie budynku wyłącznie zrównoważonymi materiałami. W drugim – może to być obowiązek zapewnienia w maksymalnym stopniu korzystania ze zrównoważonych źródeł energii czy wybór dostawców dbających o standardy ESG.
Zielone umowy najmu – gotowa czy zindywidualizowana klauzula?
Każda umowa najmu powinna być indywidualnie „skrojona” pod kątem realizowania przez strony swoich strategii w zakresie zrównoważonego rozwoju i uwzględniać typ nieruchomości oraz oczekiwania wynajmującego, najemcy czy innych użytkowników budynku. Zielone klauzule są opracowywane i włączane do umowy najmu z inicjatywy wynajmującego. Zdarza się jednak, że część najemców, zwłaszcza międzynarodowe korporacje, ma wypracowane zasady zgodne z wytycznymi i założeniami grupy kapitałowej, które muszą zostać uwzględnione w umowie. Głównym powodem jest konieczność raportowania niefinansowego, wprowadzonego unijną dyrektywą CSRD w ramach wdrażania unijnego Zielonego Ładu. Ponadto chęć wprowadzania zielonych postanowień do umów wynika nie tylko ze względów sprawozdawczych, lecz także z powodu zwiększonej konkurencyjności i atrakcyjności inwestycji oraz możliwości uzyskania przez wynajmującego tzw. preferencyjnego, zielonego finansowania.
Zalety zielonych klauzul
Zielone umowy najmu są korzystne z perspektywy zarówno środowiskowej, jak i biznesowej. Odgrywają istotną rolę w tworzeniu bardziej zrównoważonego i przyjaznego miejsca życia i pracy. Budynki stosujące zrównoważone rozwiązania osiągają większe zwroty z inwestycji oraz mogą w znaczący sposób ograniczyć koszty użytkowania nieruchomości, w tym eksploatacyjne. Przedsiębiorca decydujący się na wynajem powierzchni biurowej w ekologicznym budynku, dzięki postanowieniom zielonej umowy najmu, może zostać zobowiązany do optymalizowania zużycia energii elektrycznej, rozsądnego korzystania z klimatyzacji i odpowiedniej regulacji temperatury w pomieszczeniach, ograniczania zużycia wody czy stosowania przyjaznych środowisku środków czystości. Z kolei deweloper lub zarządca nieruchomości może zostać zobligowany do realizowania zasad zrównoważonego rozwoju poprzez zapewnienie stacji ładowania samochodów elektrycznych, miejsc na rowery, szatni czy pryszniców.
Okiem eksperta EY
Kluczową rolę odgrywa zobowiązanie stron (głównie wynajmującego) do prowadzenia programów i kampanii edukacyjnych dla pracowników i najemców, które mają na celu promowanie praktyk zrównoważonego użytkowania nieruchomości. Należy pamiętać, że nawet najlepiej sformułowane klauzule nie przyniosą spodziewanych rezultatów, jeżeli nie zostaną zastosowane w praktyce.
Analizując tendencje rynkowe, można się spodziewać, że w niedalekiej przyszłości zielone umowy najmu będą powszechnie wprowadzane do umów pomiędzy najemcami a podmiotami zarządzającymi na rynku nieruchomości i staną się rynkowym standardem.
Newsletter Prawny
Subskrybuj newsletter i otrzymuj aktualne informacje o zmianach w prawie dotyczących polskiego biznesu.
Podsumowanie
Mimo rosnącej popularności zielonych umów najmu kwestie gospodarcze i finansowe mogą stanowić źródło sporów między stronami. Zdarza się, że najemcy przywołują kwestię dodatkowych funduszy, niezbędnych do wypełniania zobowiązań wynikających z zielonych klauzul. Ma to miejsce również w drugą stronę – wynajmujący w swoich planach budżetowych muszą przewidzieć środki na adaptację budynków do ewoluującego rynku nieruchomości. Obecni najemcy nie tylko są coraz bardziej świadomi aspektów środowiskowych, ale też coraz chętniej wybierają nieruchomości, których właściciele podejmują inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju. Dlatego tak ważne są dialog między stronami oraz wypracowanie porozumienia akceptowanego przez wszystkich.
Artykuł pochodzi z publikacji "Przewodnik prawny EY Law 2024. Praktycznie o prawie".
Jak EY może pomóc
Odnawialne źródła energii
Branża energii odnawialnej rozwija się szybko, oferując ogromny potencjał tym, którzy stawiają sobie wysokie cele, angażują się jako pierwsi i działająwystarczająco szybko. EY przełamuje złożoność tego zmieniającego się rynku, aby pomóc Ci przyspieszyć przejście do świata energii odnawialnej.
Czytaj więcejLider
EY Polska, Consulting, Partner, Lider Działu Energetyki w Polsce oraz regionie CESA
Prawo zrównoważonego rozwoju
EY świadczy usługi doradcze dotyczące zarządzania ryzykiem oraz budowania wartości firm w oparciu o regulacje i standardy zrównoważonego rozwoju i ESG.
Czytaj więcejZmiany klimatu i energia
Nasze pragmatyczne podejście biznesowe pomaga klientom reagować na fizyczne ryzyko zmian klimatu, a także działać na nowych rynkach i środowiskach regulacyjnych związanych z emisją dwutlenku węgla i energią odnawialną.
Czytaj więcejPrawo energetyczne i ochrona klimatu
EY świadczy usługi prawne w zakresie prawa energetycznego.
Czytaj więcej
